Verslag en foto’s van het theaterproject Uitsig 2013 in Zuid-Afrika.
Maandag 29 april 2013
Maandagochtend ontmoeten we sister Jenet. Ze laat ons een deel van het township Uitsig zien. De VGK kerk is de oudste kerk in Uitsig, het bestaat nu 37 jaar. Door de komst van meerdere (evangelische) kerken in de wijk hebben de mensen zich verdeeld. Lee Anne Simon, onze gastvrouw, is een aantal jaren dominee geweest bij deze gemeente.
Een paar jaar geleden is er op het terrein van de kerk een jongerenplek gebouwd, een gebouwtje waarin de jongeren allerlei activiteiten konden doen. Zo snel als het gebouw is opgerezen, is het weer gestript. Al het materiaal blijkt bruikbaar voor eigen gebruik of verkoopbaar, de nood is hoog. De dakgoten, de wastafel van het keukentje, alles is in no time gestolen. Wat is overgebleven is een bakstenen gebouw met dichtgemetselde ramen, niet meer veilig -laat staan aantrekkelijk- voor de jongeren, niet meer in gebruik. Hetzelfde geldt voor de putdeksels in de straten, wat rest zijn gevaarlijk gaten in de weg en op pleinen.
Uitsig is een wijk van kleurlingen. Kleur is helaas nog steeds een big issue in Zuid-Afrika, ondanks de val van de Apartheid in 1990. Het lijkt alsof een aantal mensen in de wijk de moed heeft opgegeven. Ondanks de leerplicht laten sommige ouders hun kinderen niet naar school gaan. Uitzicht op werk is niet groot. Veel ouders kunnen een beroepsopleiding voor de kinderen niet betalen. In Uitsig is een systeem in werking gesteld om hulp te bieden: Een aantal banen is voor een periode beschikbaar, bv het schoonmaken van de flats of een baantje op school. Na 3 maanden wordt het werk overgedragen aan een andere bewoner van de wijk. Op deze manier heeft iedereen een kans om werkervaring op te doen en voor een tijdje brood op de plank te krijgen.
Om een impressie te krijgen van Uitsig, kijk dan hier. Door op het loepje te klikken komt de kaart tevoorschijn. Als je het gele poppetje op het rode icoontje plaatst, kun je de omgeving ontdekken. Je staat dan voor de lagere school die we twee jaar geleden hebben bezocht.
Het is maandagmiddag, half 3.
We hebben de stoelen in een grote kring gezet zodat we veel speelruimte hebben. Vanuit de keuken komt de geur van eten tevoorschijn. Sister Jenet en Jenny bereiden het maal voor vandaag. Rond een uur of 3 wordt de situatie helder: we werken vandaag met 40 kinders. De leeftijd loopt uiteen van 4 tot 15 jaar.
Na de gezamenlijke maaltijd gaan we aan de slag: hoe ziet jouw leefomgeving er uit? Sarah, Harry en ik tekenen een plattegrond van onze buurt.
Vijf minuten later wordt er driftig op de grote vellen papier getekend met waskrijt, de tekenopdracht spreekt iedereen aan. Als de tekeningen klaar zijn, wordt de route van huis naar school uitgetekend. Een paar kinderen leggen hun tekening uit.
We splitsen op in 3 groepen en gaan aan de slag. De start van het stuk: op weg naar school.
Elke repetitie begint met een gezamenlijke maaltijd, na school. We hebben niet veel tijd op het stuk te maken en bereiden ons elke dag voor om zo effectief mogelijk te werken.
Op vrijdag staat het theaterstuk “A letter for you”, gemaakt met 40 kinders. Vol trots en zenuwachtig laten de spelers het stuk aan hun ouders zien. Aan het eind krijgt iedere toeschouwer een brief met een mooie tekening, een cadeautje: “I love you” of “I don’t know you but I love you”.
Het stuk gaat over het openstaan voor mooie dingen in de alledaagse routine van de dag: opstaan, tanden poetsen, de reis naar school. De sleur van de dag. Als je goed om je heen kijkt, zijn ontmoetingen mogelijk, en zo worden levens en verhalen worden met elkaar verbonden.
Aan het einde van het project krijgen alle kinderen een certificaat van tmtheater waarin de diverse vaardigheden beschreven staan waaraan we met de kinderen hebben gewerkt.
